Niespodziewane przebiegunowanie

Nowy świat, nowi ludzie, nowe myślenie. A może to tylko iluzja?
Awatar użytkownika
Rysiek23
Homo Infranius Alfa
Posty: 3237
Rejestracja: sob cze 02, 2007 11:25 am
Kontakt:

Niespodziewane przebiegunowanie

Post autor: Rysiek23 »

Jest rzeczą pewną i dość szeroko znaną, że bieguny magnetyczne naszej Zieminie pokrywają się z geograficznymi a ponadto w ogóle nie są stałe, lecz lubią sobie wędrować. Nieregularnie, co kilkaset tysięcy lat, zdarza się arcyciekawe zjawisko - zamiana biegunów miejscami. Miłośnicy apokalips lubią nim straszyć jako powodem zagłady czyhającej na nas w roku 2012. Jak szybkie może być takie przebiegunowanie i czy jest się czego bać?



Mechanizm powstawania i podtrzymywania pola magnetycznego Ziemi nie jest zrozumiały. Istnieją tylko mniej lub bardziej wiarygodne teorie na ten temat, najpowszechniejsza widzi jego źródło w strumieniach płynnego żelaza, krążących w jądrze planety. Taki mechanizm „płynnego magnesu" wyjaśniałby również możliwość przemieszczania się biegunów. Dlaczego jednak co jakiś czas miałyby one nagle zamieniać się miejscami - nie wiadomo w ogóle, ale zjawisko takie faktycznie występuje, średnio co kilkaset tysięcy lat.




Słowa „nagle" nie należy rozumieć zbyt dosłownie, według większości badań taka „nieoczekiwana zmiana miejsc" trwa kilka tysięcy lat. W skali geologicznej to jest mgnienie oka, w skali naszej cywilizacji - proces rozległy nie do ogarnięcia. Pojawiają się jednak pojedyncze doniesienia, że może ono zachodzić szybciej, niemal w mgnieniu oka nawet w ludzkiej perspektywie - w ciągu stuleci a może nawet lat.



Pierwsza taka sugestia pojawiła się w 1995 roku, wskutek badań skał w Steen Mountain, w amerykańskim stanie Oregon. Nie zyskała jednak uznania uczonych zajmujących się paleomagnetyzmem. Nieprawdopodobna wydało się tempo zmian - o sześć stopni w ciągu dnia. Główne argumenty to niemożliwość tak szybkich zmian w polu magnetycznym generowanym przez płynne jądro zewnętrzne Ziemi oraz fakt, że elektryczne przewodnictwo wnętrza planety musiałoby ekranować tak szybkie zmiany.



Nowe badania przyniosły wynik, mogący wesprzeć teorię nagłych - choć nie aż tak bardzo - zmian, a dowody znaleźli właśnie w miejscowości Battle Mountain, w stanie Nevada, Scott Bogue, geolog na Occidental College w Los Angeles oraz Jonathan Glen z U.S. Geological Survey w kalifornijskim Menlo Park.



Kierunek pola magnetycznego w dawnych czasach można odczytać ze skał, krystalizujące w nich ferromagnetyczne minerały odzwierciedlają ziemskie pole magnetyczne tego konkretnego momentu dziejów - taki zapis Bogue i Glen porównują do zamarzniętego kompasu. Szczególnie cenna jest zastygająca wulkaniczna lawa, której wiek można precyzyjnie określić. Kiedy zaś erupcje i wypływy magmy powtarzają się, tworzą geologiczną relację zmian w polu magnetycznym. Taki właśnie zapis sprzed 16 milionów lat znaleziono w miejscowości Battle Mountain.



Wśród dobrze zachowanych, kolejnych wypływów lawy jeden zwrócił uwagę naukowców. Zastygająca już lawa była na nowo nagrzewana przez napływające kolejne warstwy przez około rok - jak oceniają badacze. Nowe warstwy powodowały remagnetyzację już zastygłych, jak wynika z badań - aż o 53 stopnie. Szacując to z tempem zastygania lawy, daje to oszałamiające tempo zmiany kierunku pola magnetycznego - aż o jeden stopień tygodniowo!



Inni uczeni powątpiewają jednak w prawdziwość wyników, które mają być opublikowane w periodyku Geophysical Research Letters. Na przykład Dennis Kent, paleomagnetyk na Rutgers University w Piscataway wskazuje na nikłe prawdopodobieństwo zdarzenia, że dwa wypływy lawy „trafią" akurat na takie zjawisko, skoro zdarza się ono zaledwie kilka razy na milion lat. Nie można wykluczyć, że jakieś geologiczne zdarzenie zafałszowało magnetyczny zapis w zastygłej lawie.



Czym nam to grozi?



Od ostatniego przebiegunowania upłynęło już 780 tysięcy lat i niektórzy naukowcy spodziewają się, że niedługo (niedługo - w skali geologicznej, oczywiście) może nastąpić kolejne. Argumentem „za" miałoby być odnotowywane przez ostatnie półtora wieku słabnięcie ziemskiego pola magnetycznego - ale w sytuacji braku jakiejkolwiek teorii wyjaśniającej wędrówki biegunów, takie zjawisko równie dobrze może być dowodem na coś przeciwnego.



Przebiegunowanie, kiedy nawet wreszcie nastąpi, z pewnością jednak nie będzie żadnym końcem świata. Przyjmując nawet za możliwe największe tempo zmian, nie nastąpi to w ciągu jednej grudniowej nocy 2012 roku, jak głoszą niektórzy pseudonaukowcy. Podawanie i przewidywanie w ogóle daty takiego wydarzenia jest w ogóle dość śmieszne, zważywszy że nie ma powodu, żeby akurat najbliższe przebiegunowanie miało być rekordowo szybkie. Nawet jeśli gdyby zaczęło się jutro, raczej nikt z nas nie ma szans doczekać końca tego procesu.



Zamiana biegunów miejscami z pewnością byłaby mocno kłopotliwa dla nawigacji, ale straszenie zniszczeniem wszystkich urządzeń elektrycznych wskutek zmiany orientacji pola magnetycznego, z czym się można spotkać, jest znacznie mniej prawdopodobne od uszkodzenia telefonu wskutek kręcenia się z nim na karuzeli. Dla urządzeń elektrycznych nieporównanie groźniejsze są burze słoneczne, ale również w ich przypadku nie ma żadnych powodów do paniki.





Autor: Artur Jurgawka (kopalniawiedzy.pl) za Science News
Awatar użytkownika
Andrzej 58
Weteran Infranin
Posty: 1041
Rejestracja: sob maja 09, 2009 4:20 pm
Kontakt:

Re: Niespodziewane przebiegunowanie

Post autor: Andrzej 58 »

Jednego możemy być pewni - nie wiemy skąd bierze się pole magnetyczne Ziemi ,jakie mechanizmy fizyczne powodują jego zmiany,skąd biorą się anomalie magnetycze(oprócz związanych z warstwami rud żelaza itp.)To ,że pole słabnie wiemy od czasu prowadzenia przez nawigatorów morskich dzienników okrętowych(jakieś 300 lat).Anomalia atlantycka przesuwa się na północ , bieguny notują coraz większe odchyłki od kierunku obrotu osi Ziemi.To co wiemy na dziś, to wynik pomiarów pola magnetycznego.Zastanawia mnie jednak beztroskie operowanie pojęciami typu strumienie płynnego żelaza,wytwarzają pole itp.Myślę ,że proces ten jest bardziej złożony i do rozwiązywania go powinno się trzymać tego co już wiemy.A wiemy ,że pole magnetyczne Ziemi jest polem stałym,( takim jak w magnesie) i wywołać mógłby je tylko prąd stały , którego wytworzenie przy obracających się warstwach wewnętrznych Ziemii w stosunku do namagnesowanych warstw zewnętrznych jest niemożliwe(brak prostownika).Skoro nie prąd stały, mamy jeszcze do dyspozycji zjawisko pozostałości magnetycznej(dla przemagnesowywania polem niesymetrycznym) zwane histerezą.Tym można wytłumaczyć długotrwałość procesu przebiegunowienia magnetyczego pod warunkiem , że jest wynikiem sumarycznego wektorowego pola wypadkowego.Nie można zapominać też o zjawskach:piezoelektrycznym związanym z ciśnieniem oraz termoparowym związanym z temperaturą.Myślę ,że możliwe zmiany w układach mogących wytwarzać zjawska magnetotwórcze ,zależne może być od oddziaływania grawitacyjnego pochodzenia zewnętrznego powodującego zmiany w rozkładzie ciśnienia wewnątrz Ziemii oraz zmiany w układzie termoparowym.Możliwości jest wiele , ale tak naprawdę nie wiemy jak to działa i co powoduje zmiany co kilkaset tysięcy lat.
ODPOWIEDZ

Wróć do „NOWA ERA”